Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych na spacery śladami działań niepodległościowych na toruńskim Starym i Nowym Mieście w latach 1919-1945. Spotkania odbędą się w soboty w dniach 30 sierpnia i 6 września o godz. 13. Miejsce zbiórki: pomnik gen. Józefa Hallera przy ul. Piastowskiej.

Podczas spacerów wszyscy uczestnicy otrzymują przewodniki "Walka o niepodległość w cieniu toruńskich kamienic". Osoby, które nie będą mogły uczestniczyć w spotkaniu, a byłyby zainteresowane przewodnikiem, mogą odebrać bezpłatne egzemplarz w siedzibie Fundacji przy ul. Podmurnej 93. 

Druk publikacji "Walka o niepodległość w cieniu toruńskich kamienic" został zrealizowany w ramach zadania "W służbie narodowej pamięci", dofinansowanego z budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Spacery realizowane są w ramach zadania "Historia i patriotyzm - 50 niezwykłych historii" dofinansowanego z budżetu Gminy Miasta Toruń.

Szanowni Państwo,

uroczyście zapraszamy na obchody 81. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego dnia 1 sierpnia 2025 roku.

W ramach wydarzenia o godzinie 17:00 odbędzie się uroczystość patriotyczna pod obeliskiem Ku czci Żołnierzy Armii Krajowej w Parku 100-lecia Powrotu Torunia do Wolnej Polski, o godzinie 18:00 recital "Fortepian Chopina" w wykonaniu pianistki Lily Phee, w CKK Jordanki przy alei Solidarności 1/3 (bezpłatne wejściówki można odebrać w kasie CKK Jordanki do 24 lipca br.), zaś o godzinie 18:00 na odbędzie się koncert plenerowy "StreetPiano & Vintage. Joanna Czajkowska i Bartek Staszkiewicz - przeboje I połowy XX wieku" na placu 4 Czerwca 1989 roku (wstęp wolny).

Zapraszamy rownież do lektury najnowszego numeru „Gazety Powstańczej”, poświęconego Powstaniu Warszawskiemu w przedmiotach. Gazeta jest dostępna do pobrania tutaj. Wersja papierowa będzie kolportowana podczas uroczystości pod obeliskiem.

XVII edycja Konkursu „Oni tworzyli naszą historię” – wyniki

W dniu 1 kwietnia 2025 roku w siedzibie Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu obradowała kapituła XVII edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”.

Celem obrad było wyłonienie autorów najlepszych prac, którym zostaną przyznane nagrody i wyróżnienia.

Skład kapituły:

• prof. dr hab. Wojciech Polak – Przewodniczący Kapituły, przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
• Kamila Łajczak – Zastępca Dyrektora Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
• Andrzej Drozdowski – przedstawiciel Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
• Danuta Brzózka–Ciechanowska – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
• Ewa Ignaszak – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
• Anna Mikulska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
• dr Ewa Gawrońska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
• Marcin Żynda – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
• Agnieszka Kowalska – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
• prof. dr hab. Sylwia Galij–Skarbińska – przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
• prof. dr hab. Teresa Maresz – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy;
• prof. dr hab. Zdzisław Biegański – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy;
• Mirosław Basiewicz – przedstawiciel Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie klas VII oraz VIII szkół podstawowych:

I miejsce: Antoni Pogorzały

tytuł pracy: „Dzieje przodków zasłużonych dla Ojczyzny”.

opiekun: Aneta Dębska

Zespół Szkół nr 8 im. 3 Warszawskiego Pułku Pontonowego we Włocławku
ul. Willowa 8
87–800 Włocławek

II miejsce: Urszula Nowakowska

tytuł pracy: „Moja Rodzina – moja siła, czyli Woźniaków album rodzinny”.

opiekun: Hanna Jankowiak

Szkoła Podstawowa nr 57 im. Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy
ul. Bohaterów Westerplatte 2
85–827 Bydgoszcz

III miejsce: Szymon Wasilewski

tytuł pracy: „Kapral Henryk Nejman z Boguchwały – żołnierz Andersa”.

opiekun: Jolanta Kuczkowska

Zespół Szkolno–Przedszkolny Szkoła Podstawowa im. Ignacego Antoniego Zboińskiego w Kikole
ul. Brzozowa 2
87–620 Kikół

Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie liceów, techników oraz szkół branżowych:

I miejsce: Norbert Fuminkowski

tytuł pracy: „Historia miłości w czasach wojny. Losy Kazimiery Wostrak i Stefana Fuminkowskiego w obozie Siegburgu.

opiekun: dr Arkadiusz Kierys

Uniwersyteckie Liceum Ogólnokształcące w Toruniu
Szosa Chełmińska 83
87–100 Toruń

II miejsce: Julia Białkowska

tytuł pracy: „Za cenę życia…” Historia o tych, którzy poświęcili siebie, by Polska była Polską.

opiekun: Grzegorz Banaś

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wąbrzeźnie
ul. Wolności 35
87–200 Wąbrzeźno

III miejsce: Kacper Szeliga

tytuł pracy: „Cztery pokolenia kobiet w mojej Rodzinie”.

opiekun: Łukasz Wróbel

I Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza z Oddziałami Dwujęzycznymi w Inowrocławiu
3 Maja 11
88–100 Inowrocław

• Protokół obrad Kapituły XVII edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”
• Załącznik nr 2 do protokołu

Mirosław Basiewicz
Departament Edukacji

Wydana w minionym roku książka „Agent Zo: The Untold Story of Fearless WWII Resistance Fighter Elżbieta Zawacka” autorstwa Clare Mulley znalazła się w doborowym gronie 12 tytułów nominowanych do prestiżowej nagrody Książki Roku 2025 Military History Matters Magazine!

Zachęcamy do głosowania! Głos można oddać na stronie: https://www.military-history.org/books/book-awards/mhm-book-of-the-year-2025.htm

10 stycznia mija 16. rocznica śmierci gen. Elżbiety Zawackiej. Jak co roku uczcimy Jej pamięć. Zapraszamy na rocznicowe uroczystości. O godz. 10.00 złożymy kwiaty na cmentarzu św. Jerzego, zaś o godz. 17.00 odbędzie się msza św. w Jej intencji, w Kościele Garnizonowym na placu św. Katarzyny w Toruniu.

Mówiła: „Zawsze służyłam Polsce najlepiej jak umiałam”.

Zapraszamy do udziału w konkursie „Oni tworzyli naszą historię”

Jesteś uczniem klasy VII, VIII szkoły podstawowej lub uczniem liceum, technikum lub szkoły branżowej z województwa kujawsko-pomorskiego, to zapraszamy Cię do wzięcia udziału w siedemnastej edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”. Organizatorami konkursu są: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu, Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Wojskowej Służby Polek w Toruniu.

Główną ideą konkursu jest upamiętnienie jedynej kobiety wśród legendarnych „cichociemnych” gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej i zarażenie młodych ludzi jej największą pasją: dokumentowaniem historii, w tym m.in. dziejów lokalnych na podstawie wspomnień świadków, a także zdjęć i pamiątek z rodzinnych archiwów, jak również popularyzowanie regionalnej edukacji historycznej i obywatelskiej.

Ponadto celami konkursu są:

• rozbudzenie wśród młodzieży zainteresowania historią swojej małej ojczyzny, regionu
  i Polski,
• kształtowanie postaw patriotycznych,
• zachęcenie nauczycieli i wychowawców do krzewienia wiedzy o historii regionu,
• kształtowanie aktywnych postaw obywatelskich,
• wzmacnianie poczucia lokalnej oraz regionalnej tożsamości,
• wzmocnienie więzi międzypokoleniowych,
• promocja województwa kujawsko-pomorskiego.

Uczniowie powinni przesłać organizatorowi indywidualnie przygotowane, niepublikowane wcześniej prace pisemne, objęte opieką nauczyciela, poświęcone jednemu z siedmiu poniższych wybranych tematów:

• „O ludziach”,
• „O wydarzeniach”,
• „Album rodzinny”,
• „Oblicza codzienności”,
• „Udział i rola mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego we współczesnych wydarzeniach”,
• „Pomoc Żydom udzielana przez Polaków podczas okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej”,
• „Moja szkoła i nauczyciele mojej szkoły”.

Nadesłane prace będą oceniane przez jury w dwóch kategoriach wiekowych: uczniowie klas VII i VIII szkół podstawowych oraz uczniowie liceów, techników i szkół branżowych. Prace mogą przedstawiać losy nieznanych bohaterów oraz wspomnienia uczestników i świadków ważnych wydarzeń w najnowszych dziejach Polski, zwłaszcza naszego regionu. 

Ponadto prace w kategorii „Oblicza codzienności” powinny zawierać treści związane z osobami, środowiskami i wydarzeniami na tle życia codziennego, zawodowego, aktywności społecznej oraz politycznej. Mogą to być biografie urzędników, działaczy społecznych, politycznych, księży, rzemieślników, nauczycieli, żołnierzy, itp. Prace dotyczyć mogą także rozmaitych środowisk, stowarzyszeń, organizacji, parafii itp.

Dla laureatów konkursu, zgodnie z jego zapisami, w obu kategoriach przygotowaliśmy atrakcyjne nagrody: pierwsze miejsce – nagroda o wartości do 2 000 zł, za drugie miejsce do 1 600 zł, miejsce trzecie do 1 200 zł.

Nagrody, zgodnie z zapisami konkursu, trafią także do nauczycieli – opiekunów autorów zwycięskich prac w obu kategoriach – nagroda o wartości do 500 zł.

Termin nadsyłania prac mija 3 marca 2025 r., natomiast ogłoszenie wyników konkursu nastąpi najpóźniej 18 kwietnia 2025 r.

Prace należy przesyłać na adres:

Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej,
ul. gen. Jana H. Dąbrowskiego 4;
87 – 100 Toruń

z dopiskiem „Oni tworzyli naszą historię”

lub dostarczyć osobiście w zamkniętej kopercie do sekretariatu Biblioteki (p. 22 – II piętro).

Więcej informacji można uzyskać w Departamencie Edukacji pod nr telefonu: (0 56) 62 15 829.

Do pobrania:

• regulamin konkursu
• formularz zgłoszeniowy
• oświadczenie uczestnika

Departament Edukacji
Wydział Innowacyjnych Projektów Edukacyjnych
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego

Prośba o podarowanie 1,5% podatku

Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej jako organizacja pożytku publicznego prosi o podarowanie 1,5% podatku.

Wspólnie upamiętnijmy Wojskową Służbę Kobiet i Konspirację Pomorską.

Od ponad 30 lat Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej gromadzi materiały dotyczące działalności Polek na frontach II wojny światowej oraz zajmuje się udokumentowaniem działalności Armii Krajowej na Pomorzu.

Za zgromadzone środki jesteśmy w stanie kontynuować naszą działalność. Każda suma jest dla nas ważna, nawet przysłowiowa złotówka wpłacona przez wiele osób pozwoli nam kontynuować naszą pracę i docierać z szeroką ofertą edukacyjną przede wszystkim do młodzieży. Dzięki Państwa wsparciu coraz więcej młodych ludzi będzie mogło w atrakcyjny sposób poznać dzieje naszego kraju i historię swoich przodków dzięki warsztatom i spacerom historycznym.

Pragniemy również kontynuować działalność wydawniczą. Mamy planach przygotowanie wystaw dotyczących Wojskowej Służby Kobiet oraz konspiracji pomorskiej, które będą dostępne też online. Naszym marzeniem jest zrealizowanie filmu poświęconego gen. Elżbiecie Zawackiej oraz bohaterom Armii Krajowej na Pomorzu.

Prosimy Państwa o dołożenie cegiełki do urzeczywistnienia planów.

Konkurs „Oni tworzyli naszą historię” – wyniki

W dniu 27 lutego 2024 roku w siedzibie Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu obradowała kapituła XV edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”.

Celem obrad było wyłonienie autorów najlepszych prac, którym zostaną przyznane nagrody i wyróżnienia.

Skład kapituły:

• prof. dr hab. Wojciech Polak – Przewodniczący Kapituły, przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
• Kamila Łajczak – Zastępca Dyrektora Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
• Andrzej Drozdowski – przedstawiciel Departamentu Edukacji;
• Danuta Brzózka–Ciechanowska – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
• Ewa Ignaszak – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
• Anna Mikulska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
• dr Ewa Gawrońska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
• Violetta Zielezińska–Kiszka – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
• Izabela Milewska-Warta – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
• prof. dr hab. Sylwia Galij–Skarbińska – przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
• prof. dr hab. Teresa Maresz – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy;
• prof. dr hab. Zdzisław Biegański – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy;
• Mirosław Basiewicz – przedstawiciel Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie klas VII oraz VIII szkół podstawowych:

I miejsce: Urszula Simińska

tytuł pracy: „Z modlitwą przez wojenne fronty”

opiekun: Katarzyna Sopolińska

Szkoła Podstawowa nr 11 im. Stefana Batorego w Inowrocławiu
ul. Jana Sobieskiego 5/7
88-100 Inowrocław

II miejsce: Michał Kiciński

tytuł pracy: „O moim dziadku, czyli historia bohatera zapisana w sercach najbliższych”

opiekun: Beata Wyborska

Zespół Szkolno–Przedszkolny w Bądkowie
ul. Włocławska 13
87-704 Bądkowo

III miejsce: Norbert Gołębiewski

tytuł pracy: „Jak pradziadek Edward został strażakiem. Historia powstania Ochotniczej Straży Pożarnej w Morzycach”

opiekun: Elżbieta Małecka
Szkoła Podstawowa nr 3 im. Józefa Wybickiego
ul. Szkolna 6
87-700 Aleksandrów Kujawski

Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie liceów, techników oraz szkół branżowych:

I miejsce: Julia Białkowska

tytuł pracy: „Prawda niezatarta przez czas. Wspomnienia wojenne Pani Teresy Kochańskiej z domu Laskowskiej”

opiekun: Grzegorz Banaś

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wąbrzeźnie
ul. Wolności 35
87-200 Wąbrzeźno

II miejsce: Miłosz Daczkowski

tytuł pracy: „My wszyscy z niego. Opowieść o Marianie Szczerbie”

opiekun: Małgorzata Kowalczyk
V Liceum Ogólnokształcące w Bydgoszczy
ul. Szarych Szeregów 4 A
85-858 Bydgoszcz

III miejsce: Natalia Majewska

tytuł pracy: „Rodzina Lulińskich z Józefkowa”

opiekun: Anna Łuszczak

Zespół Szkół w Dobrzejewicach
Dobrzejewice 57 B
89-123 Dobrzejewice

• Protokół obrad Kapituły XVI edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”
• Załącznik nr 2 do protokołu

Mirosław Basiewicz
Departament Edukacji

Zapraszamy do udziału w konkursie „Oni tworzyli naszą historię”

Jeśli jesteś uczniem klasy VII, VIII klasy szkoły podstawowej lub uczniem liceum, technikum lub szkoły branżowej z województwa kujawsko-pomorskiego, to zapraszamy Cię do wzięcia udziału w szesnastej edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”. Organizatorami konkursu są: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu, Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy, Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Wojskowej Służby Polek w Toruniu.

Główną ideą konkursu jest upamiętnienie jedynej kobiety wśród legendarnych „cichociemnych” gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej i zarażenie młodych ludzi jej największą pasją: dokumentowaniem historii, w tym m.in. dziejów lokalnych na podstawie wspomnień świadków, a także zdjęć i pamiątek z rodzinnych archiwów, jak również popularyzowanie regionalnej edukacji historycznej i obywatelskiej.

Ponadto celami konkursu są:

• rozbudzenie wśród młodzieży zainteresowania historią swojej małej ojczyzny, regionu i Polski,
• kształtowanie postaw patriotycznych,
• zachęcenie nauczycieli i wychowawców do krzewienia wiedzy o historii regionu,
• kształtowanie aktywnych postaw obywatelskich,
• wzmacnianie poczucia lokalnej oraz regionalnej tożsamości,
• wzmocnienie więzi międzypokoleniowych,
• promocja województwa kujawsko-pomorskiego.

Uczniowie powinni przesłać organizatorowi indywidualnie przygotowane, niepublikowane wcześniej prace pisemne, objęte opieką nauczyciela, poświęcone jednemu z siedmiu poniższych wybranych tematów:

• „O ludziach”,
• „O wydarzeniach”,
• „Album rodzinny”,
• „Oblicza codzienności”,
• „Udział i rola mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego we współczesnych wydarzeniach”,
• „Pomoc Żydom udzielana przez Polaków podczas okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej”,
• „Moja szkoła i nauczyciele mojej szkoły”.

Nadesłane prace będą oceniane przez jury w dwóch kategoriach wiekowych: uczniowie klas VII i VIII szkół podstawowych oraz uczniowie liceów, techników i szkół branżowych. Prace mogą przedstawiać losy nieznanych bohaterów oraz wspomnienia uczestników i świadków ważnych wydarzeń w najnowszych dziejach Polski, zwłaszcza naszego regionu. 

Ponadto prace w kategorii „Oblicza codzienności” powinny zawierać treści związane z osobami, środowiskami i wydarzeniami na tle życia codziennego, zawodowego, aktywności społecznej oraz politycznej. Mogą to być biografie urzędników, działaczy społecznych, politycznych, księży, rzemieślników, nauczycieli, żołnierzy, itp. Prace dotyczyć mogą także rozmaitych środowisk, stowarzyszeń, organizacji, parafii itp.

Dla laureatów konkursu, zgodnie z jego zapisami, w obu kategoriach przygotowaliśmy atrakcyjne nagrody: pierwsze miejsce – nagroda rzeczowa o wartości 1 700 zł, za drugie miejsce – 1 300 zł, miejsce trzecie – 900 zł.

Nagrody trafią także do nauczycieli – opiekunów autorów zwycięskich prac w obu kategoriach.

Termin nadsyłania prac mija 16 stycznia 2024 r., natomiast ogłoszenie wyników konkursu nastąpi najpóźniej 1 marca 2024 r.

Prace należy przesyłać na adres:

Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej,
ul. gen. Jana H. Dąbrowskiego 4;
87 – 100 Toruń

z dopiskiem „Oni tworzyli naszą historię”

lub dostarczyć osobiście w zamkniętej kopercie do sekretariatu Biblioteki (p. 22 – II piętro).

Więcej informacji można uzyskać w Departamencie Edukacji pod nr telefonu: (0 56) 62 15 829.

Do pobrania:

• regulamin konkursu
• formularz zgłoszeniowy
• zgoda rodziców (opiekunów)

Departament Edukacji

Serdecznie zapraszamy na obchody Dnia Polskiego Państwa Podziemnego, które odbędą się dnia 27 września 2023 roku. Uroczystość patriotyczna, połączona ze złożeniem kwiatów w asyście wojskowej, odbędzie się o godz. 10 pod obeliskiem poświęconym „Komendantom Okręgu Pomorskiego ZWZ–AK” na pl. św. Katarzyny w Toruniu. Okolicznościowa msza święta odbędzie się w Kościele garnizonowym pw. św. Katarzyny o godz. 17.

Serdecznie zapraszamy na obchody 79. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, które odbędą się 1 sierpnia 2023 r. o godz 17. w Toruniu, pod obeliskiem Żołnierzom Armii Krajowej, położonym w Parku 100-lecia Powrotu Torunia do Wolnej Polski, w bezpośrednim sąsiedztwie pl. Rapackiego.

Zapraszamy rownież do lektury najnowszego numeru „Gazety Powstańczej”, poświęconego pamiątkom z Powstania Warszawskiego w zbiorach Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej. Gazeta jest dostępna do pobrania tutaj. Wersja papierowa będzie kolportowana podczas uroczystości pod obeliskiem.

Zapraszamy od odwiedzenia i subskrybowania naszego kanału w serwisie YouTube, gdzie znajdą Państwo m.in.:

wspomnienia o Elżbiecie Zawackiej;

wywiady z kombatantami;

teaser "Emisariuszka", poświęcony gen. Elżbiecie Zawackiej