.png)
Kolejny numer „Biuletynu Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej” poświęcony będzie, podobnie jak już bywało w przeszłości, kobietom. Chcemy spojrzeć na nie przez pryzmat wojny i lat następnych, tak aby widzieć je nie tylko poprzez wojenne dokonania, martyrologię czy bohaterskie czyny. Zapraszamy więc do nadsyłania przyczynków, które odsłonią różnorakie tła i konteksty: życia codziennego pod okupacją, uczestnictwa w różnych formach oporu, życia w obozach i więzieniach, a także codzienności powojennej, w tym odbudowie życia po latach wojny i mierzenia się z jej traumą. Interesować nas będzie również aspekt aktywności kobiet w powojennym ruchu kombatanckim czy udział kobiet z ruchu oporu w antykomunistycznej opozycji.
Wzorem ostatniego numeru „Biuletynu” nie zamykamy się wyłącznie w granicach Pomorza. Zapraszamy do redagowania naszego pisma również autorów piszących historię z perspektywy innych regionów. Chcielibyśmy, aby „Biuletyn” stał się miejscem, gdzie historia lokalna jest pełnoprawnym składnikiem „wielkiej historii”.
Konkurs „Oni tworzyli naszą historię" – wyniki
11 kwietnia 2022 roku w siedzibie Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu obradowała kapituła XIV edycji Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej „Oni tworzyli naszą historię”.
Celem obrad było wyłonienie autorów najlepszych prac, którym zostaną przyznane nagrody i wyróżnienia.
W skład kapituły wchodzili:
prof. dr hab. Wojciech Polak – Przewodniczący Kapituły, przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
Czesław Ficner – Dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
Danuta Brzózka–Ciechanowska – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
Ewa Ignaszak – przedstawiciel Kuratorium Oświaty w Bydgoszczy;
Anna Mikulska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
Elżbieta Skerska – przedstawiciel Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej;
Violetta Zielezińska–Kiszka – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
Izabela Milewska–Warta – przedstawiciel Biblioteki Pedagogicznej w Toruniu;
prof. dr hab. Sylwia Galij–Skarbińska – przedstawiciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu;
prof. dr hab. Teresa Maresz – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
w Bydgoszczy;
prof. dr hab. Zdzisław Biegański – przedstawiciel Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego
w Bydgoszczy;
Marta Chojnacka – przedstawiciel Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
Mirosław Basiewicz – przedstawiciel Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie klas VII oraz VIII szkół podstawowych:
I miejsce: Lidia Banaś, SP im. Edmunda Wojnowskiego w Wąbrzeźnie
tytuł pracy: „Pomorska Saga. Burzliwe wydarzenia XX wieku we wspomnieniach moich przodków"
II miejsce: Maria Sadowska, SP w Łasinie
tytuł pracy: „By pamięć o nich trwała”.
III miejsce: Julia Wojdowicz, SP nr 32 im. Armii Krajowej w Toruniu
tytuł pracy: „Piekło na ziemi, czyli Syberia w życiu mojej babci”.
Lista nagrodzonych w kategorii uczniowie liceów, techników oraz szkół branżowych:
I miejsce: Lena Krause, Zespół Szkół Ogólnokształcących w Wąbrzeźnie
tytuł pracy: „Więzienie bez krat”.
II miejsce: Sebastian Rejewski, Zespół Szkół w Jabłonowie Pomorskim
tytuł pracy: „Wierni historii wierni bohaterom”.
III miejsce: Olaf Jagodziński, LO im. Stanisław Wyspiańskiego w Szubinie
tytuł pracy: „Przeszyty kulami krzyknął „Jeszcze Polska nie zginęła” – historia mojego pradziadka Kazimierza Grzebnego i pozostałych członków rodziny”.
W waszej rodzinie lub bliskim otoczeniu były kobiety,
które brały udział w pierwszej lub drugiej wojnie światowej?
Walczyły na froncie, były w konspiracji ?
Chciałbyś upamiętnić ich działalność?
Pomóż nam zapisać kartę zasług Polek w historii ! Możesz to zrobić przekazując dokumenty lub ich kopie (m.in.: relacje, zaświadczenia, korespondencje, fotografie) dotyczące ich działalności na adres Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej, ul. Podmurna 93, 87-100 Toruń lub e-mail: wsk@zawacka.pl. Masz pytanie zadzwoń: 56 65 22 186
W ramach projektu pn. Nasze matki, babki, siostry... zapomniane bobaterki w walce o niepodległość Polski na frontach I i II wojny światowej finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich zostało zgromadzonych i opracowanych w latach 2019-2020, ponad 400 teczek osobowych. Lista nazwisk znajduję się w załączniku: Lista pozyskanych teczek osobowych kobiet w latach 2019-2020
Teczki są dostępne w archiwum Fundacji i częściowo (w liczbie 200) na Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej pod linkiem poniżej:
https://kpbc.umk.pl/dlibra/collectiondescription?dirids=130
Projekt Nasze matki, babki, siostry.... zapomniane bohaterki walk o niepodległość Polski na frontach I i II wojny światowej ma na celu pozyskanie materiałów archiwalnych (w tym wywiadów) o Polkach , które były zaangażowane zarówno w działalność zbrojną, konspiracyjną, niosły pomoc rannym jako sanitariuszki czy narażały swoje życie podczas tajnego nauczania dzieci.
Wiemy, że takich Polek było ok. 100 000 tys. Liczba ta obejmuje 16 000 członkiń regularnych oddziałów wojskowych (7000 w PSZ i 9000 w formacjach LWP) oraz 85 000 członkiń organizacji konspiracyjnych ( 50 tys. w AK, 20 tys. w BCH, LZK, ZK, 10 tys. w NSZ i 5 tys. w innych ugrupowaniach)
Fundacja gen. Elżbiety Zawackiej jest najstarszym archiwum społecznym w Polsce, które od 30 lat zajmuje się gromadzeniem, opracowywaniem, przechowywaniem i udostępnianiem materiałów archiwalnych dotyczących konspiracji na Pomorzu oraz Wojennej Służby Polek. Poprzez tę inicjatywę chcemy wpłynąć na rozwój świadomości narodowej i obywatelskiej naszego społeczeństwa przypominając, że z historii jednostek, w tym z losów naszych przodkiń, składają się dzieje narodu Polskiego. Rola kobiet w głównym nurcie historii jest, niestety marginalizowana. Często same kombatantki i ich rodziny ulegają temu błędnemu przekonaniu, uważając swoje wspomnienia czy przeżycia za zbyt mało wartościowe, by o nich mówić. Należy to zmienić i w myśl gen. Elżbiety Zawackiej: że „Bez kobiet nie byłoby konspiracji”, pamiętać, ze „Naród nie może zgubić żadnego pokolenia”. Mamy obowiązek uzmysłowić społeczeństwu, że polki na frontach I i II wojny światowej z wielkim zaangażowaniem walczyły o Niepodległość . Informacje o tym powinny zostać zachowane w pamięci pokoleń; należy się nimi dzielić i je upowszechniać. Pozyskane materiały zostaną opracowane i udostępnione użytkownikom w formie teczek osobowych w archiwum Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej. Archiwum i Muzeum Pomorskim Armii Krajowej i Wojskowej Służby Polek. Część materiałów archiwalnych (200 teczek osobowych) zostanie zdigitalizowana i umieszczona na stronie Kujawsko -Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej. Projekt
Schemat Relacji Wojskowej Slużby Polek wzór do pobrania
Projekt pn. Nasze matki, babki, siostry… zapomniane bohaterki w walce o niepodległość Polski na frontach I i II wojny światowej realizowany jest dzięki dofinansowaniu z Narodowego Insytutu Wolności w ramach programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020.
W każdą sobotę poznają Państwo wyjątkową postać.
Zapraszamy na nową wystawę Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej
Przysposobienie Wojskowe Kobiet
Zapomniana służba dla Ojczyzny
Wystawa "Przysposobienie Wojskowe Kobiet. Zapomniana służba dla Ojczyzny" ma za zadanie przybliżyć i odkryć przed Państwem organizacje Przysposobienia Wojskowe Kobiet (PWK) - to organizacja istniejąca w okresie międzywojennym. Jej początki sięgają 1922 r. Powstała z inicjatywy kobiet, które brały udział w I wojnie światowej walcząc o niepodległość Polski w Legionach Polskich, Polskiej Organizacji Wojskowej, Ochotniczej Legii Kobiet. Były przekonane, że tylko zorganizowane i dobrze fachowo wyszkolone siły mogą oddać istotne usługi Państwu. Chciały być przygotowane na wypadek wezwania do udziału w obronie ojczyzny. PWK w przededniu II wojny światowej miało w swych szeregach ponad 47 tys. członkiń. Bardzo wiele z nich uczestniczyło w kampanii wrześniowej i masowo wstąpiły do służby w konspiracji. Wystawa dofinansowana przez Muzeum Historii Polski w ramach projektu Patriotyzm Jutra. WSTĘP WOLNY! Wystawa czynna do 31.01.2019 r.
.jpg)
Srebrny BohaterON 2019 w kategorii organizacja non-profit i złoty BohaterON publiczności w kategorii organizacja non-profit trafił w ręce Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej!!! Dziękujemy wszystkim, którzy oddali na Nas swój głos!! Jesteśmy wzruszone i wzruszeni.
1.png)
!!! Informujemy, że Komisja Konkursowa wyłoniła laureata konkursu na stypendium scenariuszowe napisania pełnego scenariusza do pełnometrażowego filmu o gen. Elżbiecie Zawackiej. Został nim Pan Maciej Słowiński autor treatmentu nr 16: "Zo. Historia niezwykła". Gratulujemy!
Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej z dniem 1 marca ogłasza Konkurs
na stypendium scenariuszowe do pełnometrażowego filmu fabularnego o gen. Elżbiecie Zawackiej
Elżbieta Zawacka, żołnierz Armii Krajowej, kurierka Polskiego Państwa Podziemnego, emisariuszka do Naczelnego Wodza w Londynie, jedyna kobieta Cichociemna, uczestniczka Powstania Warszawskiego, więzień polityczny okresu stalinowskiego, dama Krzyża Wojennego Virtuti Millitari, Orderu Orła Białego, Generał Brygady Wojska Polskiego, Kustosz Pamięci Narodowej, pedagog, Honorowa Obywatelka Torunia, założycielka Fundacji Archiwum i Muzeum Armii Krajowej na Pomorzu oraz Wojskowej Służby Polek. Historia Elżbiety Zawackiej, Jej służba dla Polski wciąż jest mało znana, dlatego też wielkim marzeniem Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej jest stworzenie pełnometrażowego film fabularnego ukazującego dokonania tej niezwykłej Polki.
Zapraszamy do udziału w konkursie i nadsyłania „zarysów scenariusza” (treatment) do dnia 30 czerwca do godziny 16:00. Tekst o objętości max do 10 tys. znaków ze spacjami w formie pliku pdf. należy przesyłać na adres mailowy: filmozo@zawacka.pl. Z laureatem wyłonionym przez Komisję Konkursową zostanie podpisana roczna umowa stypendialna o wartości 60 tys. zł na napisanie scenariusza do filmu fabularnego na podstawie biografii gen. Elżbiety Zawackiej.
Stypendium ufundował Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki
Komisja Konkursowa w składzie: prof. dr hab. Andrzej Gąsiorowski (historyk), Jan Kwieciński (reżyser filmowy), dr Katarzyna Miczykowska (historyk, biografka Generał Elżbiety Zawackiej), Maciej Pieprzyca (reżyser filmowo-telewizyjny), Michał Rosa (scenarzysta), Alicja Schatton (reżyserka, producentka filmowa), Piotr Wojtowicz (operator filmowy), Artur Żmijewski (aktor), Bartłomiej Żmuda (reżyser filmowy), Jan Wyrowiński (Przewodniczący Rady Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej), Dorota Zawacka-Wakarecy (Prezes Zarządu Fundacji General Elżbiety Zawackiej), Edyta Macieja-Morzuch (Przedstawiciel Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego).
Zapraszamy do obejrzenia teasera "Emisariuszka" Elżbieta Zawacka "Zo"
Z poważaniem,
Prezes Zarządu
mgr Dorota Zawacka-Wakarecy
Załączniki do pobrania:
Załącznik nr 1 Formularz zgłoszeniowy
Załącznik nr 2 Powołanie Komisji Konkursowej
Załącznik nr 3 Zasady pracy Komisji Konkursowej
Załącznik nr 5 Umowa Stypendialna
Plakat konkursu na scenariusz (pdf)
Organizator Partner
Dzięki środkom, które Fundacja pozyskała od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Gminy Miasta Toruń i Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku udało się wyprodukować teaser pt. "Emisariuszka", poświęcony gen. Elżbiecie Zawackiej. Chcąc jednak realizować cele statutowe Fundacji pragniemy wyprodukować pełnometrażowy film fabularny o tej jedynej kobiecie cichociemnej. Do tego potrzebne są pieniądze, a dokładnie 8 mln zł. ROZPOCZYNAMY ZATEM AKCJĘ GROMADZENIA ŚRODKÓW! Pomóż i Ty!
Numer wydzielonego na produkcję filmu konta (e-ban: PL): 27 1090 1506 0000 0001 3606 6151
Swift code: PPL PP | Tytuł wpłaty nie jest konieczny, ponieważ konto jest wydzielone, ale można też w tytule wpisać: FILM
Link do teaser'a [licencja dot. teasera: CC BY-NC-ND]: www.youtube.com/watch?v=1cgJnASrW80&feature=share (pobierz bezpłatnie i włącz się w akcję gromadzenia środków na pełnometrażowy film o gen. Elżbiecie Zawackiej).
Uwaga: "Emisariuszka" to tytuł teasera, nie filmu pełnometrażowego - ten jeszcze nie ma tytułu. Nie wykluczone, że będzie taki sam, chociażby dlatego, że łatwiej przetłumaczlny niż "cichociemna" - a na przedstawieniu "Zo" również obcojęzycznym odbiorcom Fundacji zależy. Fundacja jednak jest otwarta na propozycje scenarzystów, dla których właśnie przygotowujemy konkurs na scenariusz, po którego wyborze rozpoczną się rozmowy dotyczące reżyserii i obsady. Tymczasem jedno jest pewne filmy historyczne nie są tanie, wg szacunków Fundacji i współpracujących z nią producentów wykonawczych na wyprodukowanie filmu o jedynej emisariuszce i cichociemnej potrzebnych jest minimum 8 mln zł. Zdjęcia przynajmniej w kilku krajach europejskich (Niemcy, Francja, Szwajcaria, Hiszpania, Anglia), przejście przez Pireneje, szkolenie spadochronowe i skok cichociemnej do okupowanej Polski oraz wojenne charakteryzacje, scenografia, efekty specjalne (powstanie warszawskie) to niemały koszt. Przykładowe budżety polskich filmów historycznych można zobaczyć tu: Państwowy Instytut Sztuki Filmowej
Zadanie "Emisariuszka. Elżbieta Zawacka 'Zo'. Mała forma filmowa" zostało sfinansowane w ramach umowy 873/P-DUN/2017 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę, ze środków Gminy Miasta Toruń oraz Muzeum Drugiej Wojny Światowej w Gdańsku.
Dzięki wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które dofinansowało projekt "Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Wojskowej Służby Polek on-line" (kierownik naukowy: prof. Jan Sziling, koordynator: dr Katarzyna Minczykowska) realizowany w latach 2012-2017 oraz dzięki Gminie Miasta Toruń, która dofinansowywała przygotowywanie zbiorów do digitalizacji (poprządkowanie i opracowywanie, projekt: "Uchronić od zapomnienia") znaczną część zbiorów Fundacji można przeglądać on-line w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej, której Fundacja jest partnerem.
Prace publikowane przez Fundację Generał Elżbiety Zawackiej recenzują: prof. dr hab. Grzegorz Berendt (IPN/UG), prof. dr hab. Józef Borzyszkowski (UG/Instytut Kaszubski), prof. dr hab. Bogdan Chrzanowski (UG/Muzeum Stutthof, Oddz. w Sopocie), prof. dr hab. Andrzej Gąsiorowski (UG/Muzeum Stutthof, Oddz. w Sopocie), prof. dr hab. Mirosław Golon (UMK/IPN Gdańsk), dr hab. Sylwia Grochowina (UMK), prof. dr hab. Jarosław Kłaczkow (UMK), prof. dr hab. Waldemar Rezmer (UMK), prof. dr hab. Stanisław Salmonowicz (PAN) i prof. dr hab. Jan Sziling (FGEZ).
